Inkomen
Gouda biedt een Participatiewet-uitkering en andere financiële voorzieningen voor wie dat nodig heeft. Voorop staat dat iedereen die kan werken, werkt naar vermogen of actief is voor de samenleving. Uitstroom naar werk heeft prioriteit en inwoners die dat nodig hebben worden daarin ondersteund door de gemeente.
Net als in voorgaande jaren was het Participatiewet-budget weer ontoereikend om de uitkeringen van te kunnen bekostigen. Er zijn daarom weer extra maatregelen genomen om het tekort zoveel mogelijk te beperken. Voor 2017 wordt daarom een beroep gedaan op de Vangnetregeling 2017.
Een belangrijke constatering is dat binnen het gehele sociaal domein de uitgaven geen gelijke tred houden met de inkomsten vanuit het Rijk. Het college heeft daarom een bestuursopdracht verleend. Met het verlenen van een bestuursopdracht anticipeert het college op de geprognotiseerde tekort binnen het sociaal domein.
De doelstellingen van het in mei gestarte programma Modernisering Sociale Dienst is om de instroom te beperken, de uitstroom te bevorderen en de handhaving te versterken en de talenten, wensen en voorkeuren van mensen met een Participatiewet-uitkering optimaal te benutten en waar mogelijk te honoreren. Enerzijds wordt gewerkt aan een meer integrale Sociaal Domein bredere dienstverlening aan de inwoners. Anderzijds ligt de focus op het in beeld brengen van de klant en op het effectiever en efficiënter inrichten van de processen en instrumenten en op het verbeteren en verdiepen van de relatie met het bedrijfsleven.
Voor de groep (potentiële) ondernemers met een Participatiewet-uitkering is de start gemaakt van een experiment met als doel bijstandsgerechtigde ondernemers meer (vrije) regelruimte te bieden om hun onderneming op of uit te bouwen.
In samenwerking met Vluchtelingenwerk wordt zo vroeg mogelijk gezorgd voor een ‘warme overdracht’ van nieuwe statushouders naar Werk en Participatie. Zodat er gericht een traject ingezet kan worden voor de begeleiding van statushouders richting werk en/of activering.
Door de Stadswinkel stromen wekelijks mensen uit naar betaalde arbeid, omdat men in de Stadswinkel letterlijk een gezicht krijgt.
Minimabeleid
In maart 2017 heeft de raad het beleidskader armoede en schulden Gouda 2017 – 2020 ‘Samen Mee(r) Doen vastgesteld. Dit kader is - en wordt nog verder - uitgewerkt in een aantal verordeningen en maatregelen.
Naar aanleiding van een rechterlijke uitspraak over de inzet van private schuldhulporganisaties is versneld gewerkt aan een noodzakelijke verbetering van de gemeentelijke schuldhulpverlening. Vanaf 1 januari 2018 is de schuldhulpverlening gericht op minnelijke of wettelijke schuldsanering in eigen beheer georganiseerd, waarbij wordt gewerkt aan een optimale samenwerking met het voorveld gebaseerd op de “Goudse standaard”.
Werk en activering
In juli is de tussenevaluatie van de Participatienota 2015 - 2018 in de raad behandeld en zijn de re-integratieverordening, de afstemmingsverordening en de beleidslijn beschut werk vastgesteld.
Tegelijkertijd is een begin gemaakt met de brede discussie over ontschotting in het Sociaal Domein.
Via het programma Gouda aan de Slag wil de gemeente mensen met een uitkering naar werk leiden. Uitkeringsgerechtigden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt worden begeleid om maatschappelijk actief te worden voor de Goudse samenleving. In 2017 heeft de gemeente geen uitvoering van de verplichte tegenprestatie opgelegd.
De gemeente ondersteunt mensen met een arbeidsbeperking met ‘beschermd werk’ naar een zo regulier mogelijke werkplek, bij voorkeur bij een gewone werkgever. Voor hen die dit niet kunnen, wordt ingezet op ‘beschut werk’, op ‘dagbesteding’ of op een traject om deze doelgroep arbeidsfit te maken. Vanuit de rol als centrumgemeente in de arbeidsmarktregio Midden-Holland wordt de samenwerking tussen arbeidsmarktpartners (o.a. onderwijs en werkgevers) gestimuleerd. Dit om onder meer de regionale taakstelling van garantiebanen te realiseren voor geregistreerde arbeidsbeperkten. Werkgevers krijgen vanuit het Werkgeversservicepunt Midden-Holland ondersteuning bij het realiseren van werk voor alle doelgroepen met inzet van passende instrumenten. Hierbij wordt nauw samengewerkt met scholen (voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en entree-opleiding).
Jeugdwerkloosheid wordt bestreden door jongeren die niet zelfstandig de weg vinden (al of niet met een uitkering) ondersteuning op maat te bieden. Met als doel dat zij uitstromen naar werk en/of passende opleiding. In dit kader werken arbeidsmarktpartners zeer nauw samen aan een sluitende aanpak en worden Europese middelen (ESF) verworven en ingezet.
Het gaat zowel om preventie als om bestrijding jeugdwerkloosheid. In het kader van preventie zijn jongeren van het Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs (VMBO) gestimuleerd om een opleiding te kiezen met arbeidsmarktperspectief. Tevens wordt zwaar ingezet op het tegengaan van voortijdige schoolverlaters. In het kader van de bestrijding jeugdwerkloosheid is er voor werkzoekende jongeren een voucherregeling ingezet. Dit is een tijdelijke loonkostensubsidie voor werkgevers in de regio Midden-Holland die hen stimuleert om jongeren in dienst te nemen (met en zonder uitkering). Jongeren die worstelen met diverse vormen van problematiek (schulden, dakloosheid, psychische problemen, een justitieel verleden) worden begeleid richting werk/school door gespecialiseerde jongerencoaches. Eventueel met inzet van diverse vormen van dagbesteding. Verder zijn arbeidsfittrainingen georganiseerd en zijn in samenwerking met uitzendbureaus jongeren toegeleid naar werk. Ook kunnen jongeren bij het leerwerkloket informatie krijgen over scholing en testen doen, zoals een competentietest.
Social Return
In de nota inkoop- en aanbestedingsbeleid 2017 zijn de ambities uit het Actieprogramma zakencoalitie Gouda 2016-2018, zoals deze zijn verwoord in het Plan van aanpak Social Return, expliciet opgenomen. Binnen het inkoopbeleid was al ruime ervaring opgedaan met Social Return. De inzet van dit instrumentarium kan nog verbeterd en aangevuld worden. Centraal staat hierbij het nader uitwerken van de uitgangspunten dat extra zal worden geïnvesteerd in flexibiliteit/ creatieve oplossingen en de duurzaamheid van de invulling van Social Return. Uitgangspunt bij aanbestedingen is dat een ondernemer bij opdrachten boven een bepaalde waarde een deel van de aanneem- of loonsom voor Social Return inzet. Het doel is om het aantal inwoners dat via Social Return aan het werk komt ten minste te verdubbelen van 30 naar 60. In het Plan van aanpak worden drie actielijnen onderscheiden: 1. Het versterken van de aanpak: het intensiveren van de inzet op maatwerk, 2. Het verbreden van de aanpak: het uitwerken van de sectorale benadering en 3. Het vernieuwen van de aanpak: inzet bij lagere contractwaarden en bij subsidies.