Veiligheid
In 2017 is door de gemeente en veiligheidspartners hard gewerkt aan het versterken van de veiligheid in de stad. Het kiezen van prioriteiten heeft geholpen om de aandacht en inzet te bundelen. Over de gehele breedte zijn er opnieuw minder misdrijven gepleegd dan in 2016. Het totaal aantal misdrijven daalde met 15% naar 4.140. Met name op het gebied van woninginbraken is een forse daling gerealiseerd van 21%. Ook de meldingen overlast door jeugd daalden met 21%. Gemeente en politie zijn blij met deze resultaten. Hieronder volgt een toelichting op de verschillende onderdelen.
In 2017 werkte de gemeente Gouda aan de volgende vijf prioriteiten:
1. High impact crimes: woninginbraken
Het totaal aantal HIC-crimes (overvallen, inbraken, straatroof, geweld) is afgenomen met 12% met name door de daling van het aantal woninginbraken. De categorie geweld daalde met 1%, het aantal overvallen steeg van 3 naar 7. In totaal waren er 958 HIC misdrijven. De woninginbraken vormen daar het grootste onderdeel van. Veel inzet was in 2017 gericht op een trenddoorbraak voor het hoge aantal inbraken. Dit is gedaan door het stimuleren van bewustwording, het vergroten van de meldingsbereidheid en het treffen van beveiligingsmaatregelen door bewoners. Na een groot aantal inbraken in de eerste helft van 2017 is na de zomer een forse daling ingezet.
Er is inmiddels vrij veel kennis over de veelplegers van woninginbraken. Het gaat vaak om jongens, die inbreken in hun eigen buurt en/of bij bekenden en die zoeken naar makkelijke manieren om geld en sieraden te stelen. Het plegen van een woninginbraak is voor deze groep vaak de opstap naar zwaardere criminaliteit; een criminele carrière lijkt aantrekkelijker dan naar school gaan en op legale manier geld verdienen. Reden te meer om hier vanuit integraliteit op te investeren en criminele samenwerkingsverbanden te doorbreken.
Overzicht van maatregelen en resultaten 2017:
Iedere zes weken wordt de aanpak besproken binnen de Stuurgroep Woninginbraken. Om beter te weten waar en wanneer wordt ingebroken is dit jaar de informatiepositie van de gemeente verder uitgebreid. Door meer relevante informatie te veredelen en te verwerken in systemen als GIS en SPSS is meer zicht gekomen op de problematiek. Daarnaast heeft de gemeente opdracht gegeven tot het uitvoeren van de volgende gerichte analyses en onderzoeken:
De uitkomsten van de verschillende rapportages en analyses worden meegenomen in de nieuwe Kadernota Veiligheid 2019-2022.
2. Ondermijning
Begin 2017 heeft het programma Aanpak Ondermijning gestalte gekregen in de vorm van een operationele lijn (inrichting van een integraal schakelteam) en een beleidslijn (inrichting programma met vier sporen).
Integraal Schakelteam
Sinds mei 2017 is een schakelteam ondermijning actief. Dit is opgezet volgens het in 2015 uitgebrachte advies van bureau Bervoets. In het schakelteam worden signalen van ondermijning geduid, geprioriteerd en gewogen. In de periode april-oktober zijn al 46 signalen van ondermijning behandeld in het Schakelteam. Het grootste deel van de signalen is in onderzoek (geweest) en in 18 gevallen heeft dit tot actie geleid. In twee gevallen hebben de acties geleid tot ontwikkeling van nieuw beleid en in twee gevallen tot het oppakken van een project.
Resultaten vier sporenaanpak
Om misbruik van gemeenschappelijke voorzieningen en vergunningen te voorkomen wordt de Bibob-toetsing uitgevoerd bij de aanvraag van vergunningen. Het integraal handhavingsteam (in samenwerking met het Haags Economisch Interventie Team) heeft (onaangekondigde) handhavingsacties bij vergunningsplichtige panden uitgevoerd en er was sprake van gezamenlijk optreden bij controles van coffeeshops.
In het kader van de aanpak van hennep zijn panden gesloten door de burgemeester vanwege drugshandel en hennepteelt. Deze strijd tegen ‘ondermijning’ krijgt steeds meer aandacht. De laatste jaren zijn er goede afspraken gemaakt met de politie over Hennep Informatie Berichten en heeft de burgemeester nieuwe beleidsregels opgesteld (Art. 13b Opiumwet).
In 2017 is gestart met de aanpak van een criminele familie met als doel het aanpakken van crimineel gedrag en het bieden van zorg binnen deze specifieke familie. Daarnaast is het doel om een methodiek te ontwikkelen om overdracht tussen generaties van criminaliteit te beëindigen of te voorkomen.
Ten aanzien van OMG’s (Outlaw Motorcycle Gangs) voert de (landelijke) overheid een zerotolerance beleid. Ook in Gouda zijn er afspraken gemaakt met de RIEC-partners voor het beleid ten aanzien van OMG’s. Dit heeft geresulteerd in het sluiten van drie panden en het annuleren van een evenement.
3. Radicalisering
In 2017 is de aanpak radicalisering verder versterkt. De samenwerkende partijen hebben een steeds sterkere informatiepositie ten aanzien van de casuïstiek. Halverwege het jaar is een nieuwe netwerkregisseur aan de slag gegaan, die contact heeft met relevante personen in de Goudse gemeenschap, informatie verzamelt en deze duidt. Voorts is hij aanwezig bij (al dan niet door de gemeente georganiseerde) activiteiten in de stad en onderhoudt de opgebouwde netwerken. Het netwerk van sleutelpersonen is in januari getraind in hun rol en er zijn over het jaar verspreid meerdere activiteiten uitgevoerd, zoals human libraries. Daarnaast zijn er vijf bijeenkomsten van de Gouwe Dialoog geweest.
De casusregisseur heeft zich gericht op de preventie van radicalisering en de persoonsgerichte aanpak van (mogelijk) geradicaliseerde personen en hij werkt daarbij samen met professionals en familie/vrienden van geradicaliseerden. Zo was er contact met de ‘achterblijvers’ (familie van uitreizigers). Voorts is door de casusregisseur gewerkt aan de verdere intensivering van de contacten met de scholen in Gouda, om mogelijke signalen van radicalisering onder leerlingen scherper in beeld te krijgen.
Terugkeerders
Gouda is voor zover mogelijk voorbereid op de terugkeer van uitreizigers door continu goed in contact te staan met de landelijke instanties. In het geval van terugkeer zal er op landelijke niveau screening plaatsvinden en een advies worden gegeven over de aanpak.
4. Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit
In 2016 bleek al dat de problematische jeugdgroepen uit het straatbeeld zijn verdwenen en dat er een daling van 5% in meldingen was. Dat succes heeft zich het afgelopen jaar voortgezet. De meldingen jeugdoverlast zijn gedaald met 21% en er zijn geen nieuwe jeugdgroepen in beeld. Daar waar meldingen rond jeugdoverlast toenamen zijn vanuit de actieoverleggen direct acties ondernomen: met een passende aanpak op maat met inbreng van betrokken partners. Zo werd voorkomen dat nieuwe structurele overlast ontstond. De ramadan is zeer rustig verlopen. Wel werd duidelijk dat er in de periode tussen Suikerfeest en de zomervakantie meer meldingen kwamen. Volgend jaar wordt ook na de ramadanperiode het toezicht door politie en de inzet vanuit jongerenwerk doorgezet. Hinderlijk gedrag in de late avonduren is een actueel thema. Het gaat dan om veel herrie en vervuiling. We zoeken naar manieren om dit gezamenlijk aan te pakken, met een combinatie van fysieke maatregelen in de omgeving, bestuursrechtelijke maatregelen en de inzet van bikers.
Top60 ↵
In de Top60 aanpak wordt repressie gecombineerd met zorg en preventie. De eerste helft van dit jaar zijn er 68 jongeren opgenomen in de aanpak. In ongeveer de helft van de gevallen is politie de casushouder. Dit betekent dat de jongere geen zorg accepteert en niet meewerkt aan behandeling. Zij worden repressief benaderd en bij voorgeleiding door het OM wordt in aanmerking genomen dat zij een Top60 notering hebben. In de andere helft van de gevallen staat de jongere enigszins open voor hulp of zijn er voorwaarden opgelegd door de rechter. De reclassering speelt daar een grote rol in.
Begin 2017 zijn de instroomcriteria voor de Top60 bijgesteld. Wanneer iemand wordt aangehouden op verdenking van (een poging tot) woninginbraak en voldoet aan de focuscriteria (o.m. multiproblematiek, risico op afglijden crimineel gedrag) is dit voldoende om in te stromen in de Top60. Andere instroomcriteria zijn gebaseerd op de score van het aantal registraties bij de politie, leeftijd, woonplaats en de genoemde focuscriteria.
In de eerste helft van 2017 zijn 17 van de 68 jongeren die onder de aanpak vielen een of meerdere malen aangehouden voor een misdrijf. In totaal betrof dit 24 aanhoudingen voor een misdrijf (waaronder zes maal aanhouding voor woninginbraak). Dit betekent dat in de eerste helft van 2017 25% recidiveerde. De doelstelling (50% recidive in 2018) is hiermee voor deze periode behaald. Van de 68 jongeren zijn er gedurende het jaar 14 op de monitorlijst geplaatst. Dit zijn zaken die afgeschaald kunnen worden omdat de jongere goede stappen zet. Zij worden vanaf dat moment nog twee jaar gemonitord. Drie casussen zijn in 2017 afgesloten: tweemaal vanwege verhuizing en eenmaal door langdurige detentie buiten Nederland.
Preventieve Jeugdaanpak
Het NJI (Nederlands Jeugd Instituut) heeft naar aanleiding van een onderzoek naar het jongerenwerk en de aanpak jeugdveiligheid aanbevelingen voor Gouda gedaan. Er is behoefte aan preventieve inzet met een focus op jonge jeugd en met aandacht voor andere groepen zoals meiden en thema’s als polarisatie. Op basis daarvan is er een nieuwe opdracht geschreven voor het jongerenwerk en er is een aanbesteding uitgezet. In 2018 start de nieuwe opdracht, waarbij de kennis en ervaring van de afgelopen jaren gecontinueerd kan worden. Hiermee samenhangend wordt van alle partners met aanbod voor risicojeugd gevraagd samen te werken om een integrale aanpak vorm te geven en te voorkomen dat risicojeugd uit het gezichtsveld raakt of te laat in beeld komt.
Doorbreken patronen van criminaliteit
In relatie tot het sociaal domein is het noodzakelijk om integraler te kijken naar wat jongeren en soms gezinnen beweegt om te ‘kiezen’ voor een criminele carrière. Hoe komt het dat jonge, kwetsbare, voornamelijk Marokkaans-Nederlandse jongeren in de leeftijd tussen 8 en 12 jaar, (on)bewust verkeerde rolmodellen volgen. Ditzelfde speelt ook een rol in het kader van de aanpak woninginbraken, radicalisering en ondermijning. Het doorbreken van deze patronen is een prioriteit van het gehele college. Het college zet hier dan ook gezamenlijk de schouders onder. Naast de repressieve aanpak vergt dit probleem namelijk ook een sterke preventieve aanpak om te voorkomen dat jongeren terecht komen in de criminaliteit. Vanuit Werk en Inkomen, Jeugd, Zorg en Onderwijs wordt met de veiligheidsketen samengewerkt aan het structureel versterken van kansen op een reguliere ontwikkeling, loopbaan en carrière van risicogroepen.
5. Sociale overlast
Het doel in het afgelopen jaar was om de integrale aanpak op woonoverlast te verbeteren en overlast door verwarde personen op straat tegen te gaan, zowel vanuit het oogpunt van veiligheid als van zorg. De Goudse aanpak wordt vooral in regioverband vorm gegeven, waarbij het doel is om overlastgevend en verward gedrag integraal aan te pakken. In 2017 is in Leiden de zogenoemde Psychiatrische Eerste Hulp geopend. Gouda is hierbij aangesloten.
Het doel om het aantal meldingen rondom burenruzie en conflictbemiddeling met 5% per jaar te laten dalen is in 2017 niet gehaald, er was sprake van een toename van 11%. Buurtbemiddeling op vrijwillige basis leverde een flinke bijdrage aan het oplossen van conflicten. Het aantal meldingen “overlast door personen’’ is vrijwel stabiel gebleven, met een toename van 1% tot 567 meldingen.
6. Stadstoezicht
Het team Stadstoezicht werd op veel verschillende zaken ingezet. Dit varieert van het uitkijken van cameratoezicht tot activiteiten op straat op het gebied van parkeren, milieu en het gebiedsgericht werken in de wijken. De taakuitbreidingen van de afgelopen jaren (onder andere Toezicht Drank en Horecawet, beveiliging Huis van de Stad, Havendienst en Jeugdtoezicht) zijn hier bij gekomen. Het team bestaat uit bikers, milieu inspecteurs, inspecteur openbaar gebied, marktmeester, observanten, brugwachters en beveiligers die allemaal toezicht houden op het juiste gebruik van de openbare ruimte en het Huis van de Stad. Vaak combineert een medewerker hierbij verschillende rollen.
Enkele cijfers over de periode oktober 2016 tot oktober 2017:
Overig
In 2017 zijn er tien tijdelijke huisverboden opgelegd en één gebiedsontzegging.
Bij tijdelijke huisverboden vormt (huiselijk) geweld of de dreiging ervan bijna altijd de oorzaak van het opleggen van het huisverbod. Gebiedsontzeggingen hebben doorgaans betrekking op verstoring van de openbare orde.
Er zijn gedurende het jaar tien Hennep Informatie Berichten ontvangen van de politie, waarop eenmaal een voornemen tot sluiting is verzonden en één huishouden zelf is verhuisd. Er zijn zes bestuurlijke rapportages opgesteld naar aanleiding van drugsonderzoek. Dit heeft geleid tot vier woningsluitingen en één voornemen tot sluiting. Er is geen horecazaak gesloten op basis van verstoring openbare orde of drugs. Er hebben 70 drank en horeca controles plaatsgevonden, wat heeft geleid tot 50 waarschuwingen.
Uit navraag bij Reclassering Nederland blijkt dat in 2017 in elk geval 16 Gouwenaars elektronisch toezicht (ook wel enkelband genoemd) opgelegd hebben gekregen.
Bestuur
Regionale samenwerking
Met ingang van 1 januari 2016 is in de regio Midden-Holland organisatorisch gewerkt vanuit het principe van de netwerkorganisatie. Uitgangspunt hierbij is dat de ondersteuning van de regionale strategische programma’s vanuit de gemeenten in onderling overleg wordt geregeld. Elke gemeente levert naar rato ambtelijke inzet op één van de vijf inhoudelijke Bestuurlijke Overleggen. Iedere gemeente levert ook een voorzitter van één van deze Bestuurlijke Overleggen. Het Regionaal Platform functioneert als inhoudelijk strategisch overleg waar de inhoud van de 5 programma’s samenkomt, onderlinge afstemming tussen programma’s plaatsvindt en de lobby strategie van de regio wordt vastgesteld.
De inhoudelijke samenwerking vindt plaats binnen de volgende vijf Bestuurlijke Overleggen:
Zoals voorgenomen is de strategische agenda van Midden-Holland in 2016 afgerond en vastgesteld. Deze agenda is een stevige basis voor de regionale samenwerking en geldt als uitgangspunt voor inbreng vanuit onze regio bij andere regio’s, hogere overheden en partners.
Er is met diverse andere belanghebbende partijen lobby gevoerd tegen de plannen voor de ontwikkeling van een Holland Outlet Mall Zoetermeer. Tevens is lobby gevoerd richting Rijk en Provincie voor de verbreding van de A20, de Bodegravenboog en de Algera-corridor. Er is met resultaat geïnvesteerd in het vergroten van de toeristisch-recreatieve bekendheid van het gebied en de versterking van de vrijetijdseconomie. Binnen het Sociaal Domein is gewerkt aan de nieuwe regionale inkoop. In 2017 is onder andere het inkoopkader voor de inkoop van diensten op het gebied van Jeugdhulp, Wmo en Beschermd Wonen, vastgesteld voor 2018–2020. De inkoop is gebundeld georganiseerd en ingekocht door de vijf samenwerkende gemeenten in de regio Midden-Holland.
Eind 2016 is het Groene Hart-bestuursakkoord tussen de convenantspartners Alphen aan den Rijn, Regio Midden-Holland en Woerden met Provincie Zuid-Holland getekend. Hierin wordt het belang van het Groene Hart binnen de Randstad op de gebieden van productielandschap, ondernemerschap, woongebied en landschap aangegeven. De lijn hierbij is dat met dit bestuursakkoord een aantal ontwikkelingen in het Groene Hart in een stroomversnelling gebracht wordt naast alle bestaande initiatieven. Op basis van dit bestuursakkoord is een subsidieaanvraag voorbereid. Het betreft een aanvraag van € 1,6 miljoen voor projecten in het kader van de subsidieregeling Maatregelenpakket Gebiedsgericht Werken Zuid-Holland 2017.
Regionale samenwerking vond tevens plaats in de Zuidvleugel via het netwerk Zuidelijke Randstad. De samenwerking is gericht op economische ontwikkeling en het behouden van een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat.
Daarnaast is er samenwerking zoals vastgelegd in het convenant tussen de regio en de gemeenten Alphen en Woerden. Deze samenwerking is georganiseerd rondom drie bestuurlijke tafels: Infra en bodem, Groene Hart Werkt! en Vrije tijd, Water en Groen. Aan de hand van strategische agenda’s per bestuurlijke tafel wordt lobby gevoerd. De bestuurlijke samenwerking is in programma’s gebundeld en er is intensief met elkaar, het bedrijfsleven, instellingen en haar directe omgeving samengewerkt.
G32
De G32 is het netwerk van grote steden in Nederland. De gemeente Gouda maakt hier onderdeel van uit en is tevens vertegenwoordigd in het dagelijks bestuur.
In 2017 hebben de steden Hilversum en Assen zich aangesloten, waardoor het totaal aantal steden nu 40 bedraagt. Het Algemeen Bestuur van de G32 heeft inmiddels besloten om de naam van het netwerk te wijzigen in G40, inclusief een nieuw logo. Het aantal inwoners in de G40-steden komt gezamenlijk uit op meer dan 5 miljoen.
In 2017 is de aandacht binnen het G32-stedennetwerk uitgegaan naar de verkiezingen alsmede de vorming van een nieuw kabinet, met als doel om de G32-boodschap daarbij mee te kunnen geven, onder meer gericht op meer groeikracht voor stedelijke regio’s. Ook stonden de uitwerking van de City Deals en de organisatie van de Dag van de Stad hoog op de G32-agenda. Beleidsthema’s waarop de G32 in het bijzonder heeft ingezet zijn onder meer regionale samenwerking, het aanbod van woningen in het middenhuursegment, de verstedelijkingsopgave en stedelijke transformatie, de voorbereidingen op de invoering van de Omgevingswet en de energietransitie, een nieuwe Retailagenda alsmede het opstellen van een ‘Roadmap sociaal ondernemerschap’. Ook heeft de G32 fors gelobbyd om de problematiek van de tekorten in het sociaal domein goed op de agenda bij de Rijksoverheid te krijgen.
De gemeente Gouda voert tevens de administratie van de G32. De jaarrekening 2017 van de G32 laat een positief resultaat zien van € 160.271. De bedoeling is dit bedrag te restitueren aan alle G32-steden die in 2017 contributie betaalden; dit zal verrekend worden met de contributie voor 2018.
Meer informatie over de G32, inmiddels dus de G40, is te vinden via: www.g40stedennetwerk.nl
Indicatoren
De volgende indicatoren worden gebruikt om de voortgang in de realisatie van de doelstellingen te monitoren. Binnen het programma Veiligheid en bestuur zijn er alleen indicatoren ten aanzien van veiligheid.
Omschrijving indicator | Streefwaarde (indien van toepassing) | Resultaat |
---|---|---|
Afname aantal woninginbraken | -10% per jaar | -21% |
Afname aantal HIC’s (High Impact crimes: woninginbraken, overvallen, geweld, straatroof) | -5% per jaar | -12% |
Afname aantal meldingen jeugdoverlast | -5% per jaar | -21% |
Afname aantal meldingen gestoord/overspannen persoon | -5% per jaar | +1% |
Afname aantal meldingen burenruzie en conflictbemiddeling | -5% per jaar | +11% |